Published 2025-05-21
Keywords
- dual education, teacher education, future physics teacher, practice, professional training.
Copyright (c) 2025 Анатолій Сільвейстр, Микола Моклюк

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
How to Cite
Abstract
The article analyzes the theoretical principles and practical ways of implementing dual learning in the process of training future physics teachers in higher pedagogical education institutions. The authors focus on the relevance of implementing dual learning in the context of reforming the national education system, in particular in the context of implementing the Concept of the New Ukrainian School. It is noted that the existing traditional system of teacher training does not fully ensure the formation of practical skills adapted to modern conditions of school education. It is dual learning, which combines theoretical training in higher educational institutions with practical activities in partner schools, that allows significantly improving the quality of professional education of physics teachers. The article analyzes the regulatory and legal framework of Ukraine regarding the implementation of dual learning, in particular the Laws of Ukraine “On Education”, “On Higher Education”, Resolution of the Cabinet of Ministers of Ukraine No. 1216 (2019), Order of the Ministry of Education and Science No. 1296 (2020), Concept of Development of Pedagogical Education (2021). The foreign experience of implementing dual education in the countries of the European Union, the USA, Great Britain, and Scandinavian countries is summarized, where the emphasis is on flexible models of interaction between educational institutions and employers.The authors outline the main ways of implementing dual education in the training of physics teachers: long-term pedagogical practice on the basis of schools, official employment of students as teaching assistants, implementation of blended learning, creation of joint educational modules with the participation of university teachers and school teachers, active use of digital technologies and STEM resources. Examples of the implementation of such approaches in Ukrainian pedagogical universities are considered.In conclusion, it is emphasized that dual education is an effective innovative form of organizing the educational process, capable of ensuring high-quality professional training of future physics teachers, adaptation to the conditions of a modern school, and the formation of a high level of professional competence. Directions for further research in this area are proposed.
Downloads
References
- Mokliuk M., Popova O., Soroka M., Babchenko Y., Ivashchenko I. Internet technology as one of distance education during pandemic. International Journal of Health Sciences. 2022. Vol. 6, No. 1. P. 11–20. DOI: https://doi.org/10.53730/ijhs.v6n1.2981
- Гриньов Р. С. Система дистанційного навчання майбутніх учителів фізики. Проблеми сучасних трансформацій. Серія: Педагогіка та психологія. 2024. URL: https://reicst.com.ua/pmtp/article/view/2024-5-08-01
- Гриньова М. В., Василевська Г. І. Інноваційні моделі підготовки майбутніх учителів: дуальний підхід. Педагогіка і психологія. 2022. №2. С. 12–19.
- Заболотний В. Ф., Моклюк М. О., Живков О. П. Вивчення законів ідеального газу засобами сучасних освітніх технологій. Фізика та астрономія в сучасній школі. 2012. №4. С. 32–36.
- Закон України «Про вищу освіту». URL: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1556-18
- Закон України «Про освіту». URL: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2145-19
- Золотухіна С. Т., Лозова В. І. Дуальне навчання у педагогічному освітньому просторі як дискусійна проблема. ХНПУ ім. Г. С. Сковороди. 2018. URL: https://dspace.hnpu.edu.ua/items/3e12a177-8d1f-4a7f-94d5-0e8170f61a6a
- Концепція розвитку педагогічної освіти. 2021. URL: https://mon.gov.ua/ua/npa/pro-zatverdzhennya-koncepciyi-rozvitku-pedagogichnoyi-osviti.
- Кравченко О. Дуальна освіта в Україні: від концепції до практики. Молодий вчений. 2021. №2 (90). С. 64–69. https://doi.org/10.32839/2304-5809/2021-2-90-12
- Кулик Л. О., Ткаченко А. В. Підготовка майбутніх учителів фізики до організації групової навчальної діяльності учнів. Наукові записки. Серія: Педагогічні науки. 2023. URL: https://pednauk.cusu.edu.ua/article/view/1603
- Кулик Т., Ткаченко М. Актуальні аспекти впровадження дуальної освіти у підготовці педагогічних кадрів. Наукові записки. 2023. №5. С. 58–63.
- Маринченко Є.О. Дуальне навчання як важливий складник інноваційної підготовки майбутніх педагогів професійного навчання. Вісник ЧНУ ім. Б. Хмельницького. Серія: Педагогічні науки. 2019. URL: https://ped-ejournal.cdu.edu.ua/article/view/3245
- Миколайко В. Підготовка майбутнього вчителя фізики до формування дослідницької компетентності учнів із застосуванням інформаційно-комунікаційних технологій. Наукові записки Вінницького державного педагогічного університету імені Михайла Коцюбинського. Серія: Теорія та методика навчання природничих наук. 2023. №5. С. 60–73. URL: https://intranet.vspu.edu.ua/naturalscience/index.php/journal/article/view/55
- Моклюк М. О. Методика використання елементів дистанційних технологій у процесі навчання фізики в загальноосвітніх навчальних закладах. Дисертація на здобуття наукового ступеня кандидата педагогічних наук. 2009. 197 с.
- Наказ МОН № 1296 від 06.11.2020 року. URL: https://mon.gov.ua/ua/npa/pro-zatverdzhennya-metodichnih-rekomendacij-shodo-zaprovadzhennya-dualnoyi-formi-zdobuttya-osviti-u-zakladah-fahovoyi-peredvishoyi-ta-vishoyi-osviti
- Постанова Кабінету Міністрів України № 1216 від 21.11.2019 року. URL: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1216-2019-п
- Романенко В. Дуальна освіта в Україні: адаптація досвіду європейських країн до українських реалій. Платформа «BUKI», 2018. URL: https://buki.com.ua/news/dualna-osvita-v-ukrayini-adaptatsiya-dosvidu-evropeyskykh-krayin-do-ukrayinskykh-realiy
- Савчук Р. Проблеми і перспективи розвитку дуальної освіти для повоєнного відновлення України. Professional Pedagogics. 2024. URL: https://jrnls.ivet.edu.ua/index.php/1/article/view/914
- Серга Д., Моклюк М. Способи організації та проведення лабораторних робіт з фізики під час дистанційного навчання. Актуальні проблеми математики, фізики і комп’ютерних наук: зб. наук. пр. / редкол.: С. В. Подолянчук (голова) та ін.; Вінницький державний педагогічний університет імені Михайла Коцюбинського. [Електронне мережне видання]. 2022. Випуск 19. С. 160–165.
- Хоменко Л. Напрямки цифровізації професійної підготовки майбутніх учителів математики та фізики: зарубіжний та український досвід. Збірник наукових праць Уманського державного педагогічного університету. 2023. № 2. С. 145–153. https://doi.org/10.31499/2307-4906.2.2023.282520
- Шиян Р. Європейський досвід дуальної освіти: імплементація в українську педагогічну систему. Освітній дискурс. 2021. №1 (39). С. 44–51.